به گزارش کردپرس، بخش بزرگی از مناطق روستایی استان شرناخ از جمله کوه‌های گابار، جودی، کاتو، جیلنیمیجا و کوهستان ها و جنگل های بِستا، همچنان در قالب «مناطق ویژه امنیتی» تحت ممنوعیت ورود غیرنظامیان قرار دارند. این ممنوعیت‌ها که هر ۱۵ روز یک‌بار توسط فرمانداری شرناخ تمدید می‌شوند، عملاً رفت‌وآمد اهالی به روستاهایشان را غیرممکن کرده است.

از جمله مناطق ممنوعه، می‌توان به کوماتو، کلا مامه، تهته ره‌ش، کاشوران و ده‌ها منطقه دیگر نیز اشاره کرد. در این مناطق، علاوه‌بر استقرار نیروهای نظامی و گشت‌زنی مداوم، تحت نظارت ارتش و به‌دست نیروهای "گارد محلی روستا" (korucu)، قطع درختان به شکل گسترده ادامه دارد. در عین حال، پروژه‌های اکتشاف نفت و معدن نیز آسیب‌های جبران‌ناپذیری به طبیعت این مناطق وارد کرده‌اند.

بر اساس گزارش‌ها، اولین ممنوعیت رسمی در ۱۴ جولای ۲۰۲۳ اعلام شده و از آن زمان تاکنون به‌صورت مستمر و دوره‌ای تا می ۲۰۲۵ ادامه یافته است. وب‌سایت رسمی فرمانداری شرناخ ۲۲ دوره از این ممنوعیت‌ها را منتشر کرده، اما با وجود پایان رسمی آخرین دوره، در عمل هیچ تغییری ایجاد نشده و مردم هنوز از ورود به روستاهای خود محروم‌اند؛ در حالی‌که نیروهای شبه‌نظامی موسوم به "گارد محلی روستا" آزادانه در این مناطق تردد می‌کنند.

۳۵ سال دوری از خانه و کاشانه
زینب تتیک، یکی از ساکنان روستای "دِرشِو" در دامنه کوه گابار که در دهه ۹۰ میلادی تخلیه شده، در گفتگو با زینب دورگوت خبرنگار مزوپوتامیا در شرناخ، از ۳۵ سال محرومیت از بازگشت به روستایشان سخن می‌گوید:
«ما می‌خواهیم به روستاهایمان برویم، اما هربار با ممنوعیت ورود مواجه می‌شویم. به‌نام اکتشاف نفت، روستاهایمان را نابود می‌کنند. می‌گویند روند صلح آغاز شده، اما هنوز اجازه بازگشت نداریم. درختان‌مان را نابود کردند. فقط یک‌بار توانستیم به روستا برویم؛ سبزیجات و درختان میوه کاشتیم، ولی اجازه ادامه دادن نیافتیم. برای قطع درخت مجوز می‌دهند، ولی برای بازگشت مردم مجوزی نیست.»

زینب تتیک با اشاره به تکرار ممنوعیت‌ها افزود:
«هر ۱۵ روز یک بار دوباره ممنوع می‌کنند. این ماه ممنوعیت اعلام نشد، اما باز هم نتوانستیم وارد شویم. درخت‌ها زیر نظر ارتش قطع می‌شود. چیزی از روستایمان باقی نمانده است.»

روستای ما را اشغال کرده‌اند
عایشه اوزن، یکی دیگر از اهالی که اهل روستای "ئه‌ره‌" در دامنه کوه گابار است، می‌گوید:
«بیش از ۳۰ سال است که نتوانسته‌ایم به روستا برگردیم. دیگران آنجا هستند، اما ما نمی‌توانیم برویم. به نیروهای گارد محلی روستا اجازه رفت‌وآمد داده شده، ولی ما از باغ و زمین خود نیز محرومیم. ما حتی نمی‌توانیم برای پیک‌نیک به آنجا برویم. می‌توانیم به اروپا برویم، اما به چند کیلومتری‌مان شرناخ نه!»

اوزن با انتقاد از ادامه وضعیت، خواستار لغو این ممنوعیت‌ها شد:
«ما نمی‌خواهیم روستاهایمان در اختیار نیروهای امنیتی باشد. صلح می‌خواهیم. می‌خواهیم مثل دیگران آزادانه به روستاهایمان برویم و زندگی کنیم. روزهایی را می‌خواهیم که در آن خبری از ممنوعیت نباشد و بتوانیم راحت و آزاد زندگی کنیم.»