به گزارش کرد پرس، مرز بین المللی باشماق مریوان به عنوان یکی از پرترددترین مرزهای غرب کشور، نقش کلیدی در مبادلات تجاری و اقتصادی ایران با اقلیم کردستان عراق دارد؛ اما مشکلات انباشته شده طی سال ها، این مرز را با چالش های متعددی مواجه کرده است؛ از نبود زیرساخت های اساسی گرفته تا ضعف در ارائه خدمات به گردشگران.

در گفت وگوی اختصاصی خبرگزاری کرد پرس با نژاد جهانی، فرماندار شهرستان مریوان، دغدغه ها و چالش های موجود در این مرز مهم مورد واکاوی قرار گرفت و راهکارها و برنامه های پیش رو برای بهبود وضعیت موجود تشریح شد که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

مرز باشماق؛ فرصت استراتژیک برای تعمیق روابط اقتصادی با اقلیم کردستان عراق

کرد پرس: یکی از دغدغه های مسئولان کردستان و استانداران اقلیم کردستان عراق و همچنین تجار و بازرگانان هر دو طرف مشکلاتی است که در مرز باشماق مریوان وجود دارد؛ از زیرساخت و جاده ها گرفته تا تشریفات گمرکی و مشکلات حمل و نقل؛ برای رفع این مشکلات چه برنامه هایی در دستور کار دولت قرار دارد؟

جهانی: مرز نقطه عطف توسعه اقتصادی دو کشور است و با روابط استراتژیکی که بین ایران و اقلیم کردستان عراق وجود دارد، فرصت بزرگی است تا این روابط را عمق بخشیم؛ اما همانطور که گفتید مشکلاتی در این حوزه وجود دارد که بخشی از آنها نیاز به رایزنی در حوزه کلان کشوری برای رفع و بهبود وضعیت دارد و بخشی نیز توسط مسئولان خود استان کردستان قابل حل است.

البته بخشی از مشکلات نیز که از سال ها قبل در این مرز باقیمانده، مربوط به بخشنامه و دستورالعمل هایی است که نیاز است در نشست های مختلف مورد بازبینی و اطلاح قرار گیرد؛ اگر بتوان اهمیت این روابط استراتژیک را به خوبی تشریح کرد می توان فصلی تازه در روابط اقتصادی ایران و اقلیم کردستان عراق ایجاد کرد.

پیش از اینکه بخواهیم تمام مشکلات مرز را احضا و برطرف کنیم نیاز است تا برنامه های کوتاه مدتی را تدوین کنیم تا روابط تجاری و اقتصادی با اقلیم را از دست ندهیم و بعد از آن با تدوین برنامه های بلند مدت برای ایجاد و اصلاح زیرساخت ها تلاش کنیم.

نبود آزمایشگاه استاندارد در مرز؛ مانع جدی در ترخیص سریع کالاها

کرد پرس: یکی از دغدغه های تجار اقلیم، نبود یک آرمایشگاه استاندارد و به روز در مرز باشماق است که باید نمونه های گرفته شده به تهران و یا استان های همجوار که آزمایشگاه استاندارد دارند، فرستاده شود و همین امر روند ترخیص و صادرات کالاها را طولانی و هزینه ها را افزایش می دهد؛ برای حل این مشکل چه برنامه ای دارید؟

جهانی: دغدغه ای که فعالان اقتصادی بیان کرده اند، کاملا درست است و این یکی از مسائل اساسی است که در کوتاه مدت نمی توان آن را حل کرد چرا که علاوه زیرساخت های لازم مانند ساختمان آزمایشگاه، نیازمند تجهیزات و نیروی آزمایشگاهی است.

درست است که بسیاری از مشکلات حوزه مرز باشماق باید توسط دولت مرتفع شود اما اگر بخش خصوصی وارد جریان شود و همکاری و تعامل بیشتری با بخش دولتی داشته باشد می توان بسیاری از مشکلات را سریع تر رفع کرده و در نهایت هم نفع آن را خود بخش خصوصی خواهد دید.

برخی از مشکلاتی نیز که وجود دارد مقطعی بوده و در یک هماهنگی و همکاری بین بخشی و بین دستگاهی قابل حل است؛ البته باید به گونه ای عمل کنیم که قبل از به وجود آمدن مشکلات، زیرساخت ها فراهم شده باشد تا به یکباره با آنها مواجه نشویم و این امر نیازمند یک برنامه منظم و مدون است.

مبادلات غیرشفاف؛ چالشی در مسیر شفافیت اقتصادی و عدالت تجاری

کرد پرس: یکی از مشکلاتی که در مرز باشماق با آن مواجه هستیم بحث مبادلات غیرشفافی است که در بحث ورود و خروج برخی کالاها وجود دارد، مثلا کالایی از طرف هر دو طرف ورود و خروج آن ممنوع اعلام شده اما در مرز با هماهنگی هایی در بعضی مواقع آن کالا جابجا می شود که بیشتر این مسئله در اقلیم کردستان عراق دیده می شود، برای رفع این مبادلات غیرشفاف با مسئولان اقلیم کردستان عراق مذاکراتی داشته اید؟

جهانی: یکی از بحث هایی که در دیدارهای دوجانبه با استانداران اقلیم کردستان عراق در نشست سنندج بیان شد، همین بحث بود؛ ما در مرز باشماق مسائلی داریم مانند تعرفه های ترجیحی، محدودیت های فصلی و یا محدودیت های نقطه به نقطه که در برخی مرزهای مشترک دیگر با اقلیم کردستان عراق اجرایی نمی شوند و همین مسئله باعث اختلاف نظر و تبعیض در مبادلات اقتصادی شده است.

امیدواریم مسئولان اقلیم کردستان عراق برای رفع این مشکل در مرزهای مختلف با ایران، هماهنگی و تعامل بیشتری را به خرج دهند تا روند فعالیت در کلیه مرزهای مشترک همانند یکدیگر باشد و تفاوتی در فعالیت مرزهای استان های مختلف ایران و استان های اقلیم کردستان عراق وجود نداشته باشد.

نکته دیگر این است که باید در بحث مبادلات تجاری و اقتصادی کمترین موانع پیش روی تجار و بازرگانان باشد چرا که در اینگونه مبادلات بحث زمان یکی از مهمترین مولفه های تجارت مرزی است و در دنیایی که رقبا به دنبال یک فرصت برای جایگزینی خود در بازار هدف می گردند، تعلل می تواند این فرصت را در اختیار آنان قرار دهد.

دلالی در مرز باشماق؛ تهدیدی برای اعتبار گردشگری سلامت و تفریحی

کرد پرس: در بحث گردشگری تفریحی و گردشگری سلامت هم که روزانه افراد بسیاری از طریق مرز باشماق مریوان وارد ایران می شوند، شاهد بی برنامه گی زیادی در حوزه حمل و نقل و حتی اسکان گردشگران هستیم و به نوعی یک باند دلالی در مرز شکل گرفته که گردشگران را آزرده خاطر کرده است، چه برنامه ای برای ساماندهی این حوزه دارید؟

جهانی: متاسفانه در بسیاری از مواقع کاری را شروع می کنیم که هنوز زیرساخت و ظرفیت های لازم پیشبرد اهداف آن کار احداث نشده؛ کارهایی در گذشته در حوزه حمل و نقل و هتلینگ برای مسافران انجام شده اما شایسته و در شأن مسافران و گردشگران خارجی نیست و نه تنها در مرز بلکه در خود مریوان هم این امکانات فراهم نشده است.

مریوان ظرفیت های طبیعی بسیاری در حوزه گردشگری دارد اما این ظرفیت ها به خوبی ساماندهی نشده اند و امکانات و زیرساخت ها در حد گردشگران داخلی هم نیست چه برسد به گردشگران خارجی؛ از این رو به دنبال این هستیم تا زیرساخت هایی را ابتدا در مرز باشماق فراهم کنیم.

جذب سرمایه گذاران خصوصی؛ راه نجات مریوان از بحران زیرساختی

در مرحله بعد به دنبال ایجاد زیرساخت و ارائه خدمات عام در داخل شهر مریوان هستیم که بسیار ضعیف است و به عنوان مثال یک پایانه مسافربری مناسب در این شهر وجود ندارد؛ اگر بتوانیم سرمایه گذاران بخص خصوصی را جذب این حوزه کنیم می شود ظرفیت های بالقوه را به ظرفیت های بالفعل تبدیل کرد اما بدون ورود بخش خصوصی باید اعتراف کنم که کار بسیار سخت است چرا که بودجه دولتی نمی تواند این همه مشکل که در مریوان وجود دارد را حل کند.

کسی که قول می دهد با اعتبارات اندک دولتی ظرفیت ها را به فرصت تبدیل می کند صادقانه با مردم سخن نگفته و ما تنها می توانیم بسترهای سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذار را در مریوان فراهم کرده و با حمایت و مشوق های خاص آنان را به ورود به سرمایه گذاری در بخش های مختلف تشویق کنیم.

مریوان و مرز باشماق توانایی و ظرفیت این را دارند که در حوزه های مختلف گردشگری مانند گردشگری سلامت، گردشگری ورزشی، گردشگری طبیعت، گردشگری آموزشی، گردشگری ورزش های هیجانی و ... و حتی ترانسفر گردشگران به دیگر نقاط گردشگری کشور سرآمد باشد، اما متاسفانه بسترهای لازم تا امروز فراهم نشده و امیدواریم با ورود بخش خصوصی بتوانیم این بسترها را فراهم کنیم.