چریک دیروز، صلح‌طلب امروز: روایت جنگجوی سابق پ.ک.ک از روند صلح

سرویس جهان- در حالی که روند انحلال پ.ک.ک به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ نزاع کردها و دولت ترکیه مطرح می‌شود، یک جنگجوی پیشین این گروه هشدار می‌دهد که صلح تنها با کنار گذاشتن سلاح محقق نمی‌شود. او از نیاز به تغییر در نگاه دولت و تضمین حقوق کردها سخن می‌گوید.

به گزارش کردپرس، خبرگزاری فرانسه با یکی ازجنگجویان سابق پ.ک.ک و تحلیلگر کنونی مسائل کردهای ترکیه مصاحبه ای درباره روند صلح جدید در ترکیه  مصاحبه ای انجام داده است. در این گزارش به مسائل مختلف صلح در ترکیه و پارامترهای آن پرداخته شده است.

 «وقتی می‌خواهی درباره صلح با مردم صحبت کنی، با بی‌اعتمادی عمیقی مواجه می‌شوی»، این را یوکسل گنچ، جنگجوی سابق حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) می‌گوید؛ گروهی که به‌تازگی به دهه‌ها مبارزه مسلحانه با دولت ترکیه پایان داده است.

در میدان اصلی دیاربکر، بزرگ‌ترین شهر کردنشین ترکیه، او در حالی که لیوانی چای در دست دارد، از نگرانی‌هایش درباره آینده این آشتی نوپا میان آنکارا و پ.ک.ک می‌گوید.

گنچ می‌گوید «چریک‌ها صادق‌اند، اما باور ندارند که دولت نیز چنین باشد».  صدای غرش یک جنگنده بر فراز شهر، سخنش را برای لحظه‌ای قطع می‌کند. ادامه می دهد:«آن‌ها فکر می‌کنند دولت به آن‌ها اعتماد ندارد.»

او یکی از اعضای پ.ک.ک بود؛ گروهی که در تاریخ ۱۲ مه اعلام کرد این گروه خلع سلاح و انحلال خود را آغاز کرده است. این اقدام پایانی تاریخی بر چهل سال جنگ بود که جان بیش از ۴۰ هزار نفر را گرفت. این تصمیم در پاسخ به فراخوان عبدالله اوجالان، بنیان‌گذار محبوس پ.ک.ک اتخاذ شد. اوجالان از سال ۱۹۹۹ تاکنون در حبس انفرادی در جزیره‌ای نزدیک استانبول نگهداری می‌شود.

گنچ در سال ۱۹۹۵، زمانی که دانشجوی ۲۰ ساله‌ای در استانبول بود، به این گروه پیوست. او می‌گوید: «آن دوران، دورانی سرشار از سرکوب بود. روستاهای کردی یکی پس از دیگری به آتش کشیده می‌شدند، مردم از خانه‌هایشان آواره می‌شدند و قتل‌های مرموز رخ می‌داد. احساس می‌کردی هیچ راهی جز پیوستن به چریک‌ها باقی نمانده است.»

اوجالان پس از دستگیری

چهار سال بعد، در سال ۱۹۹۹، اوجالان در عملیاتی شبیه فیلم‌های هالیوودی در نایروبی بازداشت شد. گنچ می‌گوید «دستگیری او در میان چریک‌ها خشم عمیقی برانگیخت. همه می‌ترسیدند که ممکن است این پایان آرمان کردها باشد».

اما این خود اوجالان بود که خواستار آرامش شد و از هوادارانش خواست با خلع سلاح و ورود به ترکیه، راه گفتگو را در پیش بگیرند.

گنچ از نخستین اعضای کاروان موسوم به «گروه‌های صلح و راه‌حل دموکراتیک» بود؛ سه زن و پنج مرد که در اول اکتبر ۱۹۹۹ از کوه‌های مرز با عراق به شمدینلی در جنوب‌شرقی ترکیه رسیدند. آنجا هزاران سرباز مسلح ترکیه آن‌ها را زیر نظر داشتند.

آن‌ها پس از تحویل سلاح‌ها،  به شهر وان منتقل و بازداشت شدند. گنچ نزدیک به شش سال را در زندان گذراند.

 او در این باره گفت: «برای ما، این گروه‌های صلح یک مأموریت بودند. ما باور داشتیم راه‌حل باید از مسیر گفتگو بگذرد.»

بهای تلاش برای صلح

گنچ پس از آزادی، مسیر مبارزه را با قلم ادامه داد و به‌عنوان روزنامه‌نگار و پژوهشگر در اندیشکده «سوسیو پلیتیک» فعالیت کرد. با این حال، نوشته‌هایش بار دیگر موجب زندان رفتنش شد و این‌بار سه‌ونیم سال تمام در زندان ماند.

او با لبخندی تلخ می‌گوید «کار کردن برای صلح در ترکیه بهایی دارد».

با روی کار آمدن رجب طیب اردوغان در سال ۲۰۰۳، امیدها برای دستیابی به توافقی نو شکل گرفت؛ هرچند تلاش‌ها در آن زمان به نتیجه نرسید. اما حالا، برای نخستین‌بار پس از سال‌ها، امیدی تازه زاده شده است.

او معتقد است «همانند سال ۱۹۹۹، پ.ک.ک در مسیر مبارزه‌ای غیرمسلحانه گام برمی‌دارد. اما کنار گذاشتن سلاح پایان راه نیست؛ این گروه در حال تبدیل شدن به یک سازمان سیاسی است.»

به گفته گنچ، حل بحران کردها نیازمند تغییر در هر دو سوی ماجراست: «این روند در اصل به یک دگرگونی متقابل نیاز دارد. دولت نمی‌تواند با روش‌های قدیمی‌اش به حل مسئله‌ای به‌این اندازه قدیمی و تفرقه‌برانگیز بپردازد.»

ناامنی گسترده

با وجود آغاز این روند، گنچ با احتیاط و واقع‌گرایی سخن می‌گوید: «زندگی به ما آموخته که واقع‌بین باشیم. سال‌ها تجربه، اقیانوسی از ناامنی در ذهن ما ساخته است.»

او می‌افزاید: «چریک‌ها شجاعت به خرج داده‌اند که اعلام کردند بدون شکست، سلاح‌هایشان را زمین می‌گذارند. اما هنوز هیچ دستاورد ملموسی ندیده‌اند.»

به گفته او، دولت ترکیه از زمان آغاز این روند در پاییز گذشته، نه گامی برداشته و نه وعده‌ای داده است.  او  می گوید «چرا زندانیان بیمار آزاد نشده‌اند؟ آن‌هایی که محکومیت‌شان پایان یافته چرا از این فضای صلح بهره‌مند نمی‌شوند؟»

نگجوی سابق پ.ک.ک همچنین به وضعیت اوجالان اشاره می‌کند که با وجود وعده‌ها، همچنان در حبس انفرادی به‌سر می‌برد.

آمار رسمی درباره تعداد زندانیان مرتبط با پ.ک.ک هیچ‌گاه از سوی دولت ترکیه اعلام نشده است.

گنچ می‌گوید: «از نگاه چریک‌ها، اینکه اوجالان هنوز نمی‌تواند رهبری این فرایند را به‌عهده بگیرد، یک ضعف اساسی است.»

او ادامه داد: «زندگی روزمره ما با حضور ارتش، ایست‌های بازرسی و جاده‌هایی که در کنترل نظامیان هستند، همچنان زیر سایه فضای امنیتی است. همه این‌ها باید تغییر کند.»

خبرگزاری فرانسه

کد خبر 2784808

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha